Realizując wnioski członków i sympatyków SWP-W i SWP-R, kierownictwa obu Stowarzyszeń, w dniu 11 marca 2015 r. w „Domu Przyjaźni”, zorganizowały spotkanie z Ambasadorem Nadzwyczajnym i Pełnomocnym Federacji Rosyjskiej w Polsce – Sergiejem Andrejewem. Ambasadorowi towarzyszyli członkowie kierownictwa placówki: Sergiej Antufiew – radca, szef Rosyjskiego Ośrodka Nauki i Kultury, Genadij Władimirow – starszy radca, kierownik wydziału konsularnego oraz Władimir Niefiedow – kierownik Przedstawicielstwa Handlowego Rosji i jego zastępcy: Jewgienij Szulika i Aleksander Jerszow.
Na spotkanie przybyło ponad 180 osób, reprezentując środowiska nauki i kultury, wykładowcy akademiccy, studenci, nauczyciele, przedsiębiorcy oraz producenci żywności. Obecni byli także przedstawiciele administracji i samorządów oraz dziennikarze i byli dyplomaci. Liczną grupę stanowili także absolwenci wyższych uczelni Rosji (ZSRR). Spotkanie otworzył Józef Bryll, a następnie przekazał prowadzenie Jerzemu Smolińskiemu.
W 20 minutowym w prowadzeniu do dyskusji, ambasador Sergiej Andrejew przedstawił stanowisko strony rosyjskiej w 3 węzłowych problemach, a mianowicie:
1. Aktualny stan stosunków polsko-rosyjskich określił jako zły. Wynika to w dużym stopniu z zaangażowania Polski po stronie ukraińskiej w konflikcie z Rosją. Polska (zdanie ambasadora) zbyt agresywnie występuje przeciwko Rosji, zarówno w ramach Unii Europejskiej, jak i różnych forach międzynarodowych. Pozostaje zwolennikiem utrzymania, a nawet rozszerzenia sankcji politycznych i gospodarczych przeciwko Rosji. Jednocześnie krytykuje Rosję za wprowadzenie przez nią sankcji odwetowych. Już od prawie roku brak jest dwustronnego dialogu politycznego na szczeblu centralnym. Pogorszeniu uległa także współpraca ogniw terenowych. To Rząd Polski, w lipcu 2014 r., odwołał Rok Polski w Rosji i Rosji w Polsce, planowane na 2015. Nie działa Polsko-Rosyjska Komisja Mieszana ds. Współpracy Gospodarczej i Naukowo-technicznej. Nie funkcjonuje też Polsko-Rosyjska Komisja ds. Trudnych. Strona Polska odwołała w 2014 r spotkanie przedstawicieli regionów. Coraz większe trudności występują w kontaktach kulturalnych i naukowych. Mówca podkreślił, że strona rosyjska jest zainteresowana budową dobrych relacji ze wszystkimi państwami, a zwłaszcza z sąsiadami, ale nie za wszelką cenę i zbyt dużym kosztem dla własnych interesów.
2. Drugim istotnym problemem mającym zasadniczy wpływ na kształtowanie polsko-rosyjskich relacji i świadomości społeczeństw – to praca środków masowego przekazu. Stan dwustronnych stosunków w tym obszarze, mówca określił jako trwającą otwartą wojnę ideologiczno-propagandową. Od dłuższego czasu polskie media przedstawiają Rosją jako agresora, wręcz wroga, posługując się wrogą retoryką, często kłamstwem, strasząc polskie społeczeństwo napaścią przez Rosję. Zwrócił też uwagę, że każdy kto w miarę obiektywnie, a tym bardziej pozytywnie wypowiada się o Rosji, natychmiast zaliczany jest do „targowicy” i tzw. „piątej kolumny”. To w głównej mierze polskie media doprowadziły do sytuacji, że obecnie prawie 80% Polaków uważa Rosję za największego wroga. W najgorszych, często niecenzuralnych słowach, określa się Prezydenta W. Putina, jako agresora dążącego do zbudowania nowego imperium w Europie, a do osiągnięcia tego celu, konieczny jest podbój państw Nadbałtyckich , Ukrainy i Polski. Z całą mocą Ambasador S. Andrejew stwierdził: „Rosja w najmniejszym stopniu nie zagraża Polsce i nie planuje napaści na wasz kraj”. Oczekuje natomiast racjonalnych i obiektywnych ocen sytuacji na Ukrainie, w regionie i na Świecie oraz konstruktywnych działań na rzecz poprawy stosunków polsko-rosyjskich”.
3. Ważne miejsce w wystąpieniu ambasadora zajęły także kwestie historyczne. Mówca stwierdził, że każdy naród i jego polityczna organizacja jaką jest państwo, powinien szanować swoją historię i nie prowadzić działań mających na celu poniżanie roli lub oczernianie innych narodów. Na tym tle odniósł się do zbliżających się obchodów 70-lecia zwycięstwa nad hitlerowskimi Niemcami. Dla Rosji niezrozumiałe są wypowiedzi niektórych polskich polityków, jak np. jednego z ministrów, na temat wyzwolenia hitlerowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz Birkenau, iż wyzwolili go Ukraińcy. Jest to celowe kłamstwo, które nie służy budowie zaufania. Dla Rosji i Rosjan. Wielka Wojna Ojczyźniana jest świętością, wręcz ikoną czczoną przez wszystkich. W walkach z hitlerowski najeźdźcą Związek Radziecki oddał największą daninę krwi, bowiem życie straciło ponad 20 milionów obywateli, w tym najwięcej Rosjan. Ogromny jest udział ZSRR w rozgromieniu Niemiec Hitlerowskich, o czym świadczą następujące liczby: na każdych 10 żołnierzy niemieckich poległych na frontach II Wojny Światowej, aż 8 straciło życie w bitwach z Armią Czerwoną. W wyzwalaniu terytorium Polski poległo około 600 tysięcy czerwonoarmistów, ponad 700 tysięcy żołnierzy radzieckich zmarło w hitlerowskich obozach koncentracyjnych i jenieckich, rozmieszczonych przez faszystów na terenach naszego kraju. Dlatego Rosjanie nie mogą zrozumieć trwającej nagonki na pomniki i cmentarze żołnierzy radzieckich. Są one niejednokrotnie niszczone i likwidowane na mocy decyzji władz samorządowych, co jest w jaskrawej sprzeczności w podpisanym w 1994 r. porozumieniem polsko-rosyjskim w tej sprawie.
W bardzo ożywionej i wielowątkowej dyskusji zabrało głos 21 uczestników spotkania, zadają ambasadorowi 32 pytania. Zarówno wypowiedzi jak i pytania dotyczyły sytuacji wewnętrznej Rosji, prowadzonej przez nią polityki zagranicznej, dwustronnych stosunków polsko-rosyjskich, działalności mediów, roli organizacji pozarządowych w zbliżaniu społeczeństw obu państw. W dyskusji poruszano też tak trudne problemy jak: sprawa Katynia, wyjaśnienia smoleńskiej katastrofy lotniczej z 10 kwietnia 2010 r i zwrotu wraku polskiego samolotu, stanu współpracy gospodarczej, w tym zniesienia rosyjskich sankcji na polskie produkty rolno-spożywcze i inne. Podnoszono też kwestie szerzącej się rusofobii, celowości rozwoju turystyki i wymiany grup młodzieżowych, a także potrzebę intensyfikacji współpracy w dziadzinie kultury i nauki.
Do wszystkich zgłoszonych problemów w sposób bardzo kompetentny ustosunkował się Ambasador Sergiej Andrejew. Podkreślić należy, że uczynił to z zadziwiającym spokojem i niezwykła rozwagą, wykazując się głęboką wiedzą i znajomością zagadnień wewnętrznych naszego kraju oraz dwustronnych relacji polsko-rosyjskich. Zjednał tym sobie powszechne uznanie i szacunek uczestników spotkania. Potwierdził tym samym najwyższy poziom jakim charakteryzuje się rosyjska dyplomacja.
Blisko 3 godzinne spotkanie w pełni potwierdziło potrzebę dalszego dialogu oraz zasadność i przydatność organizacji tego typu przedsięwzięć w przyszłości.
