Spotkanie OBWE w Warszawie

Kazachstańscy obrońcy praw człowieka zorganizowali okrągły stół pt.Doświadczenie w implementacji norm międzynarodowych, wdrożeniu Narodowego Mechanizmu Prewencji, działaniach publicznych komisji obserwacyjnych i innych inicjatyw mających na celu zwalczanie tortur i nieludzkiego traktowania

W dniu 17 września 2018 roku w Warszawie w ramach dorocznego spotkania OBWE w sprawie realizacji międzynarodowych zobowiązań dotyczących wymiaru ludzkiego odbył się side-event zorganizowany przez obrońców praw człowieka w Kazachstanie. Udział w ww.wydarzeniu wzięli przedstawiciele oficjalnej delegacji z Kazachstanu, Departamentu Stanu USA i Ambasady USA w Kazachstanie, przedstawicielstwa OBWE w Biszkieku, znani obrońcy praw człowieka oraz przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego, w tym А.Ibraeva, А.Aubakirov, R.Issenov, N.Kovlyagina, А.Nigmetov, А. Kobeyeva, V. Klimakov i inni.

Obrońca praw człowieka Pan Arsen Aubakirov określił niniejsze spotkanie jako niestandardową, ale konsekwentną i regularnie odbywającą się w celu omówienia aktualnych zagadnień rozwoju politycznego Kazachstanu zgodnie z międzynarodowymi standardami platformę. Podkreślił, że w ramach tego eventu zostaną wypracowane zalecenia, które następnie zostaną omówione w grupach roboczych z udziałem przedstawicieli organów państwowych.

Mówca zaprezentował przegląd doświadczeń w zakresie stosowania przepisów prawa oraz praktyczne działania na rzecz obrony praw człowieka, działalności Komisji Nadzoru Publicznego (KNP) i Krajowego Mechanizmu Prewencji (КMP) na rzecz zapewnienia wolności od tortur i innych form złego traktowania w zakładach penitencjarnych.

Przedstawiciel Kazachstańskiego Biura Praw Człowieka Pan Ruslan Issenov przedstawił dane statystyczne ujawnionych i wyeliminowanych  naruszeń w systemie penitencjarnym, dokonał analizy porównawczej działań КMP na tle innych krajów WNP i Azji Centralnej.

Przewodniczący jednej z KNP Pani Nataliya Kovlyagina opowiedziała o istniejących w kazachstańskich więzieniach problemach oraz niektórych prowokatorach usiłujących zdyskredytować działania społeczeństwa obywatelskiego.

Temat „Modelu КMP w Kazachstanie” szczegółowo zaprezentowała przedstawiciel Narodowego Centrum Praw Człowieka Pani Gulmira Aukasheva. Prelegent opowiedział o strukturze, podstawie działań КMP, środkach stosowanych w celu rozwoju instytucji oraz szkoleniu obrońców praw człowieka przy monitorowaniu zakładów penitencjarnych, a także o planach rozszerzenia mandatów, które są na rozpatrzeniu w Parlamencie Kazachstanu.

W swoim wystąpieniu Przewodnicząca organizacji pozarządowej „Kadyr Kasiet” – Pani Anara Ibraeva – opowiedziała o szczegółach sytuacji związanych z wolnością od tortur w części postanowień do oficjalnego użycia przez MSW Kazachstanu  oraz oceniła mapy drogowe przyjęte przy aktywnym udziale społeczeństwa obywatelskiego, jak również pewne problemy związane z działalnością КMP, status obrońców praw człowieka oraz szkolenie urzędników z zakresu międzynarodowych norm dotyczących praw człowieka.

    Kazachstańscy eksperci przekonująco zakwestionowali i zaprzeczyli argumentom i tendencyjnym wypowiedziom osób o skłonnościach destrukcyjnych, wypowiadającyh się w temacie systemowych naruszeń praw człowieka w Kazachstanie oraz bezczynności władz. Przedstawili obiektywną sytuację dotyczącą istniejących problemów z prawami człowieka i sposobów ich rozwiązywania we współpracy z organami państwowymi.

Eksperci wezwali przedstawicieli oficjalnej delegacji Kazachstanu rozszerzyć format dialogu w celu przedyskutowania i wypracowania skutecznego mechanizmu przy wspólnym rozwiązywaniu istniejących problemów. Jednocześnie zwrócili się z prośbą o konsekwentne wdrażanie międzynarodowych standardów do ustawodawstwa Kazachstanu. Działania te według obrońców praw człowieka powinne być przeprowadzane w całym spektrum zagadnień  związanych z prawami człowieka, w tym wolności słowa, zgromadzeń, wyznania itp.

Takie podejście do wspólnych działań wsparli wszyscy uczestnicy spotkania, w tym przedstawiciele organizacji międzynarodowych. W szczególności aktywny udział w wydarzeniu wzieli przedstawiciele Stanów Zjednoczonych i Kirgistanu. Carly Cohen, urzędnik Ambasady USA w Astanie ds.politycznych, pozytywnie oceniła działania w sprawie zwalczania tortur i złego traktowania w Kazachstanie, zadając pytanie dotyczące wzmocnienia instytucji praw człowieka. Jej kolega z Departamentu Stanu USA zadała pytanie dotyczące doświadczenia Kazachstanu w projekcie „Rzecznik +” i możliwości jego wdrożenia w Uzbekistanie. W odpowiedzi została przeprowadzona analiza takiej możliwości, sprowadzająca do tego, że w chwili obecnej trudno jednak porównywać te dwa kraje, ponieważ poziom społeczeństwa obywatelskiego, zwłaszcza w zakresie obrońców praw człowieka, w Uzbekistanie jest znacznie niższy, niż w Kazachstanie. Pani Toktajym Umetaliyeva z Kirgistanu, Przewodnicząca „Stowarzyszenia Organizacji Pozarządowych i Organizacji non-profit”, podziękowała za wyczerpujące informacje przedstawione przez prelegentów, przedstawiła zalecenia dotyczące działań systemowych oraz podziełiła się doświadczeniem instytucji praw człowieka w swoim kraju, który odnosi sukcesy i przyciąga uwagę społeczeństwa obywatelskiego Kazachstanu.

Organizatorzy wydarzenia przygotowali i rozpowszechnili wśród obecnych na spotkaniu materiał informacyjny na temat działań społeczeństwa obywatelskiego w zakładach poprawczych.

Nagranie video z wystąpień uczestników spotkania zostały zamieszczone na Youtube i na portalu Facebook.

__________________________________