We wtorkowe południe 3 września uroczyście odsłonięty został kamienny pomnik upamiętniający Żydów Baligrodzkich, którzy mieszkali w Baligrodzie do 1942 roku.
Nasze Stowarzyszenie wsparło inicjatywę postawienia pomnika z którą wyszedł Jacek Sokołowski, prezes Zarządu Polsko-Amerykańskiej Fundacji im. Rabina Menachema Mendla z Rymanowa.
„Żydzi osiedlili się w Baligrodzie w XVII w. i przez stulecia przyczyniali się do rozwoju regionu. Przed wybuchem II wojny światowej w Baligrodzie żyło około 1000 Żydów. Niemal wszyscy zostali wymordowani w latach Zagłady. Ich pamięć jest błogosławieństwem” – czytamy na monumencie, który powstał z kamienia mającego kilka tysięcy lat, a wydobytego z okolic Jasionki pod Rzeszowem.
„Chcemy, żeby pomnik przypominał o tych ludziach, ale jest też drugi cel tego, co robimy. Pamiętamy o przeszłości i chcemy budować przyszłość. Kto nie pamięta historii nie będzie mógł liczyć na dobrą przyszłość” – mówił Jacek Sokołowski, prezes Zarządu Polsko-Amerykańskiej Fundacji im. Rabina Menachema Mendla z Rymanowa.
„Dzisiejsza uroczystość to hołd złożony dawnym mieszkańcom tych ziem, dawnym mieszkańcom Baligrodu spoczywającym na tym cmentarzu, ludziom, którzy tworzyli tę społeczność, przyczyniali się do rozwoju gospodarczego i kulturowego swojej małej ojczyzny. Pomnik, który dzisiaj odsłaniamy, pozostanie przypomnieniem dla wszystkich mieszkańców o Żydach zamieszkujących Baligród” – mówiła Teresa Kubas-Hul, wojewoda podkarpacki.
Baligród, świadek dramatycznych wydarzeń, pamięta ból i strach, jakie przyniosły ze sobą wojny. Tutaj, na tej ziemi, zginęło wielu ludzi różnych narodowości, w tym liczni Żydzi, których pamięć dzisiaj czcimy. Odsłaniając ten pomnik, oddajemy hołd wszystkim ofiarom. Niech to miejsce przypomina nam o konieczności zachowania pamięci, by historia nie została zapomniana.
– mówił Gabriel Zajdel, Prezes oddziału podkarpackiego Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód i Radny Miasta Krosna.
Cmentarz żydowski w Baligrodzie powstał w I połowie XVIII w. Został zdewastowany przez Niemców podczas II wojny światowej. Po wojnie cmentarz niszczał opuszczony. W 1990 r. został wpisany do rejestru zabytków.
W uroczystości uczestniczyli m.in.: wojewoda podkarpacka Teresa Kubas-Hul, Prezes Najwyższej Izby Kontroli Marian Banaś, abp Adam Szal, metropolita przemyski, Michael Schudrich, Naczelny Rabin Polski, Jacek Sokołowski, prezes Zarządu Fundacji Polsko-Amerykańskiej Fundacji im. Rabina Menachema Mendla, Gabriel Zajdel, Prezes oddziału podkarpackiego Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód i Radny Miasta Krosna. Piotr Zych, II Podkarpacki Wicekurator Oświaty, Piotr Wojnarowski, Wojewódzki Komendant Podkarpackiej Wojewódzkiej Komendy OHP, Robert Stępień Wójt Gmina Baligród, Jarosław Tokarczyk, Komendant Wojewódzki Policji, Grzegorz Koczera, Komendant Powiatowy Policji w Lesku, ksiądz Roman Jagiełło, Dziekan Dekanatu Podkarpackiego Kościoła Polskokatolickiego w RP.
