Profesor Feliks Czyżewski – językoznawca, slawista, dialektolog – obchodzi w roku 2024 jubileusz 75-lecia. Z tej okazji ukazał się dedykowany Jubilatowi tom pt. Język i kultura pogranicza. Bibliografia dorobku Profesora Feliksa Czyżewskiego w 75-lecie urodzin i silva rerum pod redakcją Agnieszki Dudek-Szumigaj z Katedry Językoznawstwa Słowiańskiego UMCS. W biogramach, laudacjach i tekstach okolicznościowych przyjaciele i uczniowie prezentują Profesora jako badacza, wykładowcę akademickiego, regionalistę, popularyzatora nauki o imponującym dorobku naukowym, odzwierciedlonym w wykazie bibliograficznym za lata 1975–2024.
Profesor Feliks Czyżewski jest naukowcem, którego działalność koncentruje się wokół szeroko rozumianego pogranicza rozpatrywanego nie tylko w wymiarze geograficznym, ale przede wszystkim pojmowanego jako przestrzeń współistnienia i przenikania się etnosów, religii, kultur, języków. Język i kultura pogranicza stanowią zatem klucz w doborze tekstów problemowych ofiarowanych Jubilatowi, a opracowanych z pozycji badaczy reprezentujących różne dziedziny nauki: historię (Henryk Gmiterek, Pogranicze z perspektywy historyka), socjolingwistykę (Katarzyna Konczewska, Polacy na Grodzieńszczyźnie. Język. Tradycje. Kultura), dialektologię (Halina Pelcowa, Dialektologia jako nauka i przedmiot dydaktyki; Agnieszka Dudek-Szumigaj, Nauczanie dialektologii na studiach ukrainistycznych na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), kulturoznawstwo (Jan Adamowski, Tradycyjna demonologia obszaru Lubelszczyzny – ludowy obraz diabła i czarownicy), literaturoznawstwo (Zbigniew Włodzimierz Fronczek, Kraszewski i Niemcewicz).
Publikacja wydana przez Stowarzyszenie Współpracy Polska-Wschód została częściowo oparta o teksty publikowane wcześniej w tomach dedykowanych Profesorowi Feliksowi Czyżewskiemu w związku z jubileuszem 45-lecia pracy badawczej i zawodowej (Język i kultura pogranicza. Profesorowi Feliksowi Czyżewskiemu w 45-lecie pracy naukowej i dydaktycznej, red. Agnieszka Dudek-Szumigaj, Warszawa 2019) i 70. urodzin („Teka Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych” 2020, numer specjalny, red. Agnieszka Dudek-Szumigaj, Marek Olejnik). W niniejszym tomie zaprezentowano czytelnikom m.in. rozszerzone i uaktualnione wersje wcześniejszych publikacji.
Agnieszka Dudek-Szumigaj