W dniu 17 września 2013 w Katowicach w ramach III Europejskiego Kongresu odbyło się posiedzenie sesji panelowej pt „Współpraca gospodarczo – biznesowa pomiędzy Europą a Białorusią, Kazachstanem i Rosją”. W obradach panelu uczestniczyło łącznie 71 osób. Obradom przewodniczył Marek Kłoczko – Wiceprezes Krajowej Izby Gospodarczej. Wprowadzenia do dyskusji dokonali: W.Gaisenak – Ambasador Republiki Białorusi w RP, J.Bieliakowa – Radca – Minister, Szefowa Przedstawicielstwa Handlowego Ambasady Federacji Rosyjskiej w Warszawie, K.Marcinkiewicz – Prezes Rady Ministrów RP w latach 2005-2006, EBOR 2006-2007, A.Ermoszin – Zastępca Dyrektora Generalnego Rosyjskiej Agencji Wsparcia MŚP, D.Martynow – Wicedyrektor Departamentu w Ministerstwie Gospodarki Federacji Rosyjskiej, W.Pokładek – Radca, Kierownik Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Mińsku, J.Ruszkowski – Szef Śląskiej Izby Turystyki, K.Zdunowski – Sekretarz Generalny Izby Polsko-Białoruskiej i A.Tarasow – Global Markiet Research, Rosja.
Warto zauważyć, że w pracach panelu z zagranicznych gości najliczniej była reprezentowana Rosja. Brak było przedstawicieli Kazachstanu oraz Ambasady RP w Moskwie i Astanie.

Z ciekawszych wystąpień należy odnotować: Ambasador Gaisenak przedstawił aktualny stan gospodarki Białorusi podkreślając jej dynamiczny rozwój dzięki wstąpieniu tego państwa do Unii Celnej. Akcentował, że duże nadzieje na dalszy wzrost gospodarczy Białoruś wiąże z powstaniem Unii Euroazjatyckiej. Pozytywnie ocenił dotychczasową współpracę MŚP Białorusi i Polski wskazując na występujące wciąż duże rezerwy. Ambasador Białorusi zaakcentował potrzebę tworzenia dobrego klimatu politycznego oraz poprawy pracy środków masowej informacji na rzecz rzetelnego informowania społeczeństwa naszego kraju o sytuacji wewnętrznej na Białorusi. Powiedział, że Ambasada Białorusi jest otwarta na konstruktywną współpracę, która będzie służyła zbliżeniu obu naszych narodów. Spory wysiłek wnosi Zarząd Krajowy SWP-W i Zarząd Główny Stowarzyszenia Polska – Białoruś. Min. J.Bieliakowa stwierdziła, że pomyślność realizacji zadań biznesowych zależy od trzech głównych czynników: wzajemnej sympatii, wzajemnego zaufania oraz uwzględniania interesów partnera. Rozwijając tę myśl zwróciła uwagę na potrzebę lepszego wykorzystywania w biznesie czynnika ludzkiego, w tym fachowców którzy znają Rosję. Zaakcenowała, że dobry klimat dla rozwoju dwustronnej polsko-rosyjskiej współpracy gospodarczej mogą tworzyć organizacje pozarządowe, przytaczając przykład SWP-W. Omawiając aktualny stan polsko-rosyjskiej wymiany towarowej, która w ostatnich latach osiąga kilkunastu procentowy wzrost (w bieżącym roku wzajemne obroty powinny przekroczyć 29 mld USD) zwróciła uwagę, że z każdym rokiem będzie coraz trudniej utrzymać dotychczasową dynamikę wzrostu. Niektóre polskie towary eksportowe, zwłaszcza produkty rolniczo-spożywcze będą wypierane z rynku rosyjskiego przez rodzimą produkcję. Rosja stworzyła bardzo korzystne warunki dla zagranicznych inwestorów w dziedzinie wysokich technologii oraz produkcji rolniczej, przemysłu rolniczo-spożywczego. Już dziś na rosyjskich rynkach coraz więcej spotyka się przetworów mięsnych, mlecznych oraz owoców i warzyw własnej produkcji. Zachęcała polskich producentów zwłaszcza właścicieli małych i średnich przedsiębiorstw do rozwijania wspólnie z rosyjskimi partnerami produkcji na terenie Rosji. W tym samym duchu wystąpili A.Ermoszin i D.Martynow, zwracając uwagę na fakt, że w Rosji funkcjonuje już ponad 5,5 mln MŚP (rocznie przybywa takich przedsiębiorstw około 200 tys), a w najbliższym czasie Rząd podejmie decyzje, które będą sprzyjały ich dalszemu dynamicznemu wzrostowi (m.in. Łatwiejszy dostęp do kredytów na bardzo korzystnych warunkach oraz znaczące obniżenie podatków)

Wystąpienie K.Marcinkiewicza ograniczyło się do przedstawienia własnych refleksji dot możliwości rozwoju współpracy z Rosją podkreślając, że Polsce bardzo zależy na dobrych relacjach z tym największym naszym wschodnim sąsiadem. Przytoczył przykłąd dobrej współpracy woj. warmińsko-mazurskiego z obwodem kaliningradzkim. Zwrócił uwagę, że wstąpienie w 2012 roku Rosji do Światowej Organizacji Handlu stwarza korzystniejsze warunki dla współpracy gospodarczej i rozwoju wymiany towarowej. Zwrócił też uwagę, że pracując w EBOR (2006-2007) przekonał się, iż warto inwestować w Rosji (w tym okresie EBOR udzielił kredytów inwestycyjnych na kwotę ponad 6 mld euro z tego do Rosji ok 3 mld). Konstatował, że w I półroczu br wymiana towarowa Polski z Rosją wzrosła o ok 14% ale wciąż pozostaje niekorzystna dla naszego kraju nadwyżka wartości importu nad eksportem. Należy podejmować działania mające na celu zbilansowania wzajemnych obrotów lub co najmniej zmniejszenie ujemnego salda.

W.Pokładek pozytywnie ocenił warunki prowadzenia biznesu na Białorusi. Zarówno system prawny, a zwłaszcza sprawnie pracujące sądownictwo gospodarcze i cywilne, jak i solidność partnerów białoruskich stwarzają korzystny klimat dla inwestycji i prowadzenia działalności gospodarczej w tym kraju. Aktualnie pracuje tam prawie 550 polskich firm. Zainteresowanie białoruskim rynkiem wyraźnie wzrosło po przystąpieniu Białorusi do Unii Celnej. Dzięki temu systematycznie ulega poprawie sytuacja gospodarcza, choć wciąż występują duże trudności. Dotyczy to w dużej mierze dostępu do kredytów oraz zbyt rozbudowana biurokracja. Z wystąpieniem tym korespondował głos K.Zdunowskiego, który akcentował potrzebę rozwijania bezpośredniej współpracy polskich i białoruskich firm. Na licznych przykładach przedstawiał opłacalność inwestowania w tym kraju. Pozytywnie ocenił współpracę obwodu brzeskiego i grodzieńskiego z polskimi województwami: lubelskim i podlaskim.

Zabierając głos w dyskusji zwróciłem uwagę na słabo wciąż wykorzystywane informacje przygotowywane przez Wydziały Promocji Handlu i Inwestycji naszych Ambasad w Moskwie i Mińsku, potrzebę aktywizacji Centrów Obsługi Inwestora i Eksportera w Urzędach Marszałkowskich. Nawiązując do wystąpienia J.Bieliakowej sugerowałem uczestnikom angażowanie do biznesu polskich Absolwentów Uczelni Rosji (Radzieckich). Podniosłem też kwestię nowoczesnego przedstawiania polskich ofert eksportowych m.in. poprzez otwieranie domów handlowo-wystawowych w atrakcyjnych ośrodkach Rosji. W tym celu należałoby zaktywizować bezpośrednią współpracę naszych województw i miast z rosyjskimi partnerami. Warto również rozważyć możliwość rozszerzenia polskich inwestycji w krajach tworzących Unię Celną oraz otworzyć naszą gospodarkę dla inwestycji tych państw, zwłaszcza Rosji.

W pracach panelu uczestniczył członek Zarządu Krajowego SWP-W Jan Kihl oraz T.Donicik – główny inicjator i organizator Kongresu, który podziękował Ambasadorowi W.Gaisenkowi i Minister J.Bieliakowej za aktywny udział w pracach Kongresu oraz zapewnienie udziału w obradach licznej delegacji Rosji i Białorusi. W rozmowie z T.Donocikiem zaproponowałem rozważenie organizacji w przyszłych kongresach oddzielnego panelu poświęconego dwustronnej współpracy Polska-Rosja, tak jak to miało miejsce na II Kongresie ubiegłego roku. Zaoferowałem pomoc w przygotowaniu i przeprowadzeniu obrad takiego panelu. Podobną sugestię wyrazili też członkowie delegacji Federacji Rosyjskiej, zgłaszając równocześnie wniosek o wydłużenie czasu pracy takiego panelu, aby dać możliwość wystąpienia w dyskusji większej liczbie uczestników