W dniu 16 czerwca 2016 roku w Domu Przyjaźni odbyła się uroczystość wręczenia Medalu Mickiewicz – Puszkin Panu prof. Dr hab. Witoldowi Chmielewskiemu, wykładowcy Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, filia w Piotrkowie Trybunalskim. Na swoim koncie ma wiele własnych publikacji naukowych dotyczących Polaków na Wschodzie. Oprócz tego na licznych seminariach naukowych inicjuje i z bardzo dobrym skutkiem przeprowadza przygotowanie prac magisterskich, które świetnie rozpoznają potrzeby Polaków żyjących na terenie byłego ZSRR. W uroczystości uczestniczyli członkowie kierownictwa Stowarzyszenia, Prezesi Oddziałów oraz zaproszeni goście. Laudację o dokonaniach prof. dr hab. Witolda Chmielewskiego przedstawił członek Prezydium Zarządu Krajowego, Prezes Oddziału Lubelskiego ks. prof. dr hab. Edward Walewander(laudacja poniżej). Wręczenia Medalu dokonał prezes Stowarzyszenia Józef Bryll.
Ks. Edward Walewander
Wybitny pedagog laureatem Medalu MickiewiczPuszkin
Laudacja wygłoszona 16 czerwca 1916 r. w siedzibie Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód w Warszawie z okazji wręczenia panu prof. dr hab. Witoldowi Janowi Chmielewskiemu medalu Mickiewicz-Puszkin
Szanowny Panie Prezesie!
Szanowny Panie Profesorze!
Szanowni Państwo!
Honorowanie Medalem MickiewiczPuszkin, przyznawanym przez Jury Nagrody Stowarzyszenia Współpracy PolskaWschód, ma już swoją historię. W ciągu kilku lat jej istnienia uhonorowano nią wiele osób z różnych środowisk, obywateli Polski i innych państw. Klamrą spinającą zasługi wszystkich Nagrodzonych jest docenienie ich zaangażowania na rzecz zbliżenia między Polską a krajami na wschód od naszej granicy.
Ideą przewodnią Nagrody jest więc inicjowanie społecznego procesu myślenia, by dusza polska i dusza naszych rosyjskich sąsiadów ze Wschodu nie były dla siebie obce i nieznane. Zdajemy sobie dobrze sprawę z tego, że o ile powiększymy i polepszymy nasze dusze, o tyle poprawimy nasze prawa i lepiej zrozumiemy dzielące nas granice.
Mickiewicz i Puszkin w ważnym okresie historii naszych kultur byli niezwykłymi nauczycielami, a nawet w pewnym sensie „prorokami”. Ich twórczość wywarła nadzwyczaj silny wpływ na kształtowanie się zarówno świadomości polskiej, jak i rosyjskiej. Obaj nakreślili drogę jej rozwoju. Przyznawanie Medalu ich imienia przypomina ciągle na nowo misję życiową tych dwóch wielkich poetów.
Jury Nagrody wybiera na laureatów takie osoby, które wywierają znaczący wpływ na życie społeczne w swoich krajach. Wśród dotychczas nagrodzonych są działacze społeczni, politycy, przedstawiciele różnych Kościołów chrześcijańskich, ludzie nauki. Ostatnio do grona uhonorowanych przybył znany w kraju i zagranicą wybitny pedagog, pan prof. dr hab. Witold Chmielewski.
Witold Jan Chmielewski ukończył Liceum Pedagogiczne w Wolborzu. Jest absolwentem Studium Nauczycielskiego w Raciborzu, Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu i Studium Pedagogicznego Instytutu Kształcenia Nauczycieli w Warszawie. Doktorat uzyskał w Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach, a stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki na Uniwersytecie Wrocławskim. Pracuje w Instytucie Nauk Pedagogicznych Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach Filia w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie kieruje Katedrą Pedagogiki Pracy i Teorii Rozwoju Zawodowego.
Zainteresowania naukowe opiera głównie na kwerendach archiwalnych w wielu renomowanych instytucjach: Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, Bibliotece Polskiej w Paryżu i Archiwum „Kultury” w Maisons-Laffitte (Francja), Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Instytucie Pamięci Narodowej w Łodzi, Archiwum Nauki I Bibliotece Polskiej Akademii Nauk i Polskiej Akademii Umiejętności oraz w archiwach archidiecezjalnych w Częstochowie, Łodzi, Katowicach i Krakowie. Utrzymuje stały kontakt naukowy z Polskim Uniwersytetem na Obczyźnie w Londynie.
Tematyka jego badań naukowych dotyczy kształcenia nauczycieli, historii administracji szkolnej w Polsce, działalności Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Londynie, organizacji szkolnictwa polskiego na Uchodźstwie w Wielkiej Brytanii, na Bliskim Wschodzie, w Indiach, Afryce i Meksyku w czasie drugiej wojny światowej, starań o utrzymanie narodowego charakteru Biblioteki Polskiej w Paryżu w latach czterdziestych i pięćdziesiątych ubiegłego wieku, dziejów nauki, zwalczania katolickich placówek edukacyjnych w okresie powojennym. Spośród jego publikacji zwartych warto wymienić szczególnie: Kształcenie nauczycieli w okresie ideologizacji szkolnictwa (1944–1956) (Warszawa 2006); Edukacja nauczycieli szkół podstawowych po drugiej wojnie światowej (Warszawa 2007); Polska administracja szkolna w latach 19441950 (wyd. II, Piotrków Trybunalski 2013); Pożegnanie ze szkołą. Spojrzenie wstecz nauczyciela emeryta (Piotrków Trybunalski 2012); Przygotowanie kadr oświatowych na Uchodźstwie w latach 1941–1948 (Warszawa 2013); Stanisław Skrzeszewski wobec ludzi nauki w świetle własnych notatek, listów i pism (19441950) (Warszawa 2014); Polskie osiedle Santa Rosa w Meksyku 19431946 (Warszawa 2015). Jest współredaktorem książki Myśl i praktyka pedagogiczna (Piotrków Trybunalski 2008).
Opublikował też wiele artykułów i recenzji w książkach oraz na łamach różnych czasopism naukowych i popularnonaukowych. Od 2007 r. jest członkiem, a od 2012 r. sekretarzem redakcji „Przeglądu Historyczno-Oświatowego”. W 2015 r. został zastępcą redaktora naczelnego tego czasopisma. Wygłosił wiele referatów na konferencjach, sympozjach i seminariach naukowych. Należy do warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Biblioteki Polskiej w Paryżu, Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, Towarzystwa Historii Edukacji i Związku Nauczycielstwa Polskiego.
Sadzę, że można poprzestać na tej zwięzłej prezentacji sylwetki naukowej Laureata, mimo że wydobywamy z niej tylko cząstkę streszczającą racje przyznania Nagrody. Nie od rzeczy będzie podkreślić właśnie jego rolę jako wytrwałego badacza przecierającego i prezentującego główne szlaki historyczne w badaniach nad edukacja polską. Warto iść nimi nie tylko po to, by zdobywać erudycję, ale w wiele bardziej szerszym, wznioślejszym celu: by budzić świadomość, która jest fundamentem każdej tożsamości.
Pan Profesor Chmielewski należy do pokolenia pedagogów polskich, którzy mogą się wylegitymować znacznymi osiągnięciami naukowymi. A wierzymy, że to dopiero zapowiedź dalszych, coraz donioślejszych. Tego tutaj z całego serca Mu życzymy.