Andrzej Małkiewicz, Piotr Szymaniec, Wojna nowego wieku? Agresja Rosji przeciw Ukrainie 2022–2023, Wydawnictwo Inforteditions, Tarnowskie Góry 2023, ss. 540, seria Bitwy/Taktyka nr 150.
Jest to pierwsza taka publikacja w Polsce, bo wprawdzie wydano już kilka książek o agresji Rosji przeciw Ukrainie, ale o charakterze publicystycznym, a ambicją autorów było opisanie wydarzeń w sposób naukowy, na tyle ścisły, na ile jest to możliwe podczas toczącej się wojny, gdy wiele kwestii nie jest jeszcze jasnych. Autorami są: prof. Andrzej Małkiewicz – historyk i politolog, emerytowany pracownik Uniwersytetu Zielonogórskiego i prof. Piotr Szymaniec – prawnik z Akademii Nauk Stosowanych im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu.
Opisano genezę wojny, przygotowania militarne, przebieg walk, uwarunkowania wewnętrzne oraz międzynarodowe i formy zagranicznej pomocy dla Ukrainy, problemy związane z pociągnięciem Putina i innych rosyjskich zbrodniarzy do odpowiedzialności przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym.
Oczywiście, na temat tej wojny wiadomości w polskich mediach jest mnóstwo. Ale, niestety, wiele z nich nie jest ścisłych, o działań zbrojnych wypowiadają się często dziennikarze, którzy słabo orientują się w kwestiach militarnych. Dlatego przy pisaniu autorzy oparli się przede wszystkim na materiałach ukraińskich, a także amerykańskich oraz wielu innych, nawet tak egzotycznych jak australijskie czy indyjskie. Korzystali też ze źródeł rosyjskich, zarówno oficjalnych, jak i rosyjskiej emigracji. Podstawowa zasada uczciwego postępowania wymaga wysłuchania obu stron, choćby nawet jedna z nich kłamała.
Jedną z niezwykłych cech tej wojny jest wyjątkowa aktywność w Internecie. Publikują w nim wiele informacji także różne wywiady – zwłaszcza ukraiński i amerykański. Nie wszystko jest wiarygodne, ale fachowe umiejętności historyka i prawnika pozwoliły autorom oddzielić prawdę od zmyśleń. Przecież historyk jak i prawnik na ogół mają do czynienia z materiałami tendencyjnymi, często kłamliwymi, a jednak istnieją techniki pozwalające z dużym prawdopodobieństwem ustalić rzeczywisty przebieg zdarzeń. Oczywiście, nie można wykluczyć pomyłek.
Do powstania książki przyczyniło się jeszcze kilka osób: dr Piotr Kmiecik z Politechniki Wrocławskiej opracował mapy, mgr Leokadia Anczyszkina, historyk sztuki z Akademii Sztuk Pięknych w Kijowie, przebywająca obecnie we Wrocławiu, dostarczyła ilustracje, w tym kilka zdjęć niemal wprost z linii frontu.
Książka omawia problemy pierwszego roku wojny. Autorzy nadal śledzą wydarzenia. Jeśli starczy im sił, zamierzają w przyszłości opisać konflikt aż do końca. Oby jak najszybciej nastąpił pokój!