Zebranie Rady Naukowej Stowarzyszenia Współpracy Polska – Wschód
Procesy przemian systemowych występujące w Polsce, jak i w przestrzeni europejskiej wymagają prawidłowej oceny zjawisk, zagrożeń oraz wyzwań dla realizacji zadań wynikających ze Statutu Stowarzyszenia. Jeden z jego zapisów stanowi, że Stowarzyszenie realizuje swoje cele przez: „wpływanie na kształtowanie świadomości i opinii społecznej o roli i znaczeniu dobrosąsiedzkich stosunków i współpracy Polski z naszymi sąsiadami ze Wschodu dla bezpieczeństwa i rozwoju gospodarczego kraju oraz stabilizacji w Europie i informowanie o tej opinii właściwych ogniw administracji państwowej oraz środków masowego przekazu”. W celu realizacji zapisów statutowych Stowarzyszenia Prezydium Zarządu Krajowego powołało Radę Naukową zajmującą się problematyką Wschodu, która kierunkowała by współpracę na niwie naukowej poprzez realizację badań, seminariów eksperckich, podejmowanie nowych form współpracy z ośrodkami krajowymi, jak i zagranicznymi.
W dniu 27 maja 2020 r. powołana przez Prezydium Zarządu Krajowego SWP-W Rada Naukowa odbyła pierwsze posiedzenie, w którym uczestniczyli: Józef Bryll – prezes SWP-W, Jerzy Smoliński – wiceprezes SWP-W, oraz członkowie Rady: prof. dr hab. Józef Tymanowski – przewodniczący Rady, prof. dr hab. Edward Walewander – członek, prof. dr hab. Andrzej Wierzbicki – członek, dr Andrzej Paradowski – członek, dr Paweł Stawarz – sekretarz. Zebranie otworzył J. Bryll i następnie przekazał przewodnictwo prof. J. Tymanowskiemu, który przedstawił koncepcję pracy Rady, jej cele i zadania do końca 2020 r. Będzie skupiała swą uwagę na pracach i badaniach naukowych dotyczących sytuacji w poszczególnych krajach powstałych z rozpadu Związku Radzieckiego. Jednym z priorytetowych zadań będzie uczestnictwo w pracach Rady wybitnych polskich uczonych i działaczy nauki, kultury i gospodarki zajmujących się problematyką wschodnią. Przewodniczący Rady przedstawił szeroki wachlarz tematów oraz form i metod pracy takich jak: dyskusje” okrągłego stołu”, konferencje, sympozja z udziałem polskich i zagranicznych uczonych. W szerokiej i wielowątkowej dyskusji ustalono, iż rezultaty prac Rady znajdą swoje odzwierciedlenie w przygotowywanych ekspertyzach naukowych i rekomendacjach kierowanych do środowisk naukowych, władz państwowych i samorządowych oraz środków masowego przekazu. W polu szczególnego zainteresowania Rady znajdzie się problematyka państw naszych wschodnich sąsiadów i ich relacji z Polską. Ustalono, iż kolejne zebranie Rady odbędzie się we wrześniu bieżącego roku.
Sprawozdanie z Międzynarodowej Debaty Naukowej
Polska i Ukraina wobec wyzwań i zagrożeń dla ładu/porządku europejskiego
W dniu 16 października 2020 r. w siedzibie Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód odbyła się Międzynarodowa Debata Naukowa Polska i Ukraina wobec wyzwań i zagrożeń dla ładu/porządku europejskiego. Wydarzenie rozpoczęło cykl debat poświęconych problematyce państw powstałych po rozpadzie Związku Radzieckiego, będący wspólną inicjatywą Rady Naukowej SWP-W oraz Katedry Studiów Wschodnich Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Uczestnikami Debaty, która odbyła się w formule okrągłego stołu byli naukowcy i praktycy z Polski, Ukrainy i Azerbejdżanu, m.in. Pan Marcin Żochowski I radca Naczelnik Wydziału Ukrainy Departamentu Wschodniego Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, Pan mgr Józef Bryll Prezes SWP-W, profesorowie: Józef Tymanowski Przewodniczący Rady Naukowej SWP-W oraz Przewodniczący Rady Programowej Debaty, Andrzej Wierzbicki członek Rady Naukowej SWP-W oraz Kierownik Katedry Studiów Wschodnich WNPiSM UW, Irina Pavlenko z Uniwersytetu Warszawskiego, doktorzy: Paweł Stawarz Sekretarz Rady Naukowej SWP-W i Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Debaty, Anna Jach członek Rady Naukowej SWP-W z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Andrzej Paradowski członek Rady Naukowej SWP-W i były Konsul Generalny RP na Ukrainie, Jurij Kariagin Przewodniczący Międzyzakładowego Związku Zawodowego Pracowników Ukraińskich oraz Nargiz Akhundova członek Rady Naukowej SWP-W i Koordynator Centrum Studiów Azerbejdżańskich na Wydziale Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego.
Obrady otworzył Przewodniczący Rady Naukowej SWP-W. Podczas Debaty poruszone zostały najistotniejsze dla jej tytułowego zagadnienia problemy badawcze, takie jak m.in.: przyczyny niewielkiej efektywności polityki UE względem Ukrainy, relacje polsko-ukraińskie i rola RP w kształtowaniu działań Unii względem omawianego państwa, wpływ Rosji na sytuację międzynarodową Ukrainy, znaczenie Ukrainy dla bezpieczeństwa UE, a z drugiej strony dla mocarstwowej polityki FR. Naukowcy i praktycy koncentrowali się nie tylko na stanie obecnym badanych kwestii, ale również poruszali ich aspekt predykcyjny.
Debata stworzyła unikalną możliwość wymiany informacji pomiędzy środowiskami: polskich i ukraińskich naukowców, praktyków oraz strony rządowej z korzyścią dla wszystkich uczestników, co podkreślali po zakończeniu obrad.
Zamykając Debatę prof. dr hab. Józef Tymanowski zaprosił uczestników do udziału we wspólnej publikacji, będącej trwałym efektem wydarzenia oraz do utworzenia kilkuosobowej grupy badawczej zajmującej się problematyką ukraińską, m.in. przygotowywaniem ekspertyz i projektów badawczych.
Dr Paweł Stawarz
Sekretarz Rady Naukowej SWP-W
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Debaty
Sprawozdanie z Międzynarodowej Debaty Naukowej
Sytuacja geopolityczna na Kaukazie Południowym – Górski Karabach
W dniu 22 października 2020 r., w ramach cyklu spotkań dotyczących problematyki państw postradzieckich będącego wspólną inicjatywą Rady Naukowej SWP-W oraz Katedry Studiów Wschodnich Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, w siedzibie Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód odbyła się II Międzynarodowa Debata Naukowa Sytuacja geopolityczna na Kaukazie Południowym – Górski Karabach. W obradach, w formule okrągłego stołu, udział wzięli naukowcy i praktycy z Polski i Azerbejdżanu, m.in. J.E. dr Hasan Hasanov Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny Republiki Azerbejdżanu w Polsce wraz z Panem Orkhanem Aliyevem przedstawicielem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RA, Pan Andrzej Jankowski radca ministra, Referat Kaukazu Południowego (Stanowisko ds. relacji dwustronnych z Azerbejdżanem), Departament Wschodni Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP, Pan mgr Józef Bryll Prezes SWP-W, profesorowie: Józef Tymanowski Przewodniczący Rady Naukowej SWP-W oraz Przewodniczący Rady Programowej Debaty, Danuta Chmielowska z Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego, Mariusz Ruszel z Wydziału Zarządzania Politechniki Rzeszowskiej im. I. Łukasiewicza oraz doktorzy: Paweł Stawarz Sekretarz Rady Naukowej SWP-W i Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Debaty i Nargiz Akhundova członek Rady Naukowej Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód, Koordynator Centrum Studiów Azerbejdżańskich Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego.
Obrady otworzyli: Przewodniczący Rady Naukowej SWP-W wraz z Sekretarzem Rady i Przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego. W dalszej kolejności swoje stanowiska odnośnie konfliktu w Górskim Karabachu przedstawili J.E. Ambasador RA i przedstawiciel MSZ RP. Po oficjalnych wystąpieniach rozpoczęły się obrady, podczas których uczestnicy wskazali m.in. na rolę kwestii surowców energetycznych w konflikcie Armeńsko-Azerbejdżańskim, przedstawili historyczne uwarunkowania tytułowej problematyki oraz stan prawnomiędzynarodowy, obecną sytuację w Górskim Karabachu jak również wagę oddziaływania informacji i dezinformacji w sporze toczonym przez oba państwa Kaukazu Południowego.
Debata była okazją do wymiany informacji pomiędzy środowiskami: polskich i azerbejdżańskich naukowców, praktyków oraz strony rządowej – Polski i Azerbejdżanu z korzyścią dla wszystkich uczestników, co podkreślali zarówno J.E. Ambasador RA oraz przedstawiciel MSZ RP, wskazując na trafność inicjatywy, która jest jedną z niewielu tego typu w Polsce.
Na zakończenie prof. dr hab. Józef Tymanowski dziękując uczestnikom za udział w Debacie, zaprosił wszystkich do nadsyłania artykułów, które zostaną opublikowane w przyszłorocznym nr. czasopisma naukowego „Studia Wschodnioeuropejskie”, poświęconym konfliktowi o Górski Karabach.
Dr Paweł Stawarz
Sekretarz Rady Naukowej SWP-W
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Debaty
Sprawozdanie z Międzynarodowej Debaty Naukowej
Białoruś po wyborach prezydenckich 2020
W dniu 13 listopada 2020 r., w siedzibie Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód odbyła się III Międzynarodowa Debata Naukowa Białoruś po wyborach prezydenckich 2020. Było to kolejne Wydarzeniez cyklu spotkań dotyczących problematyki państw postradzieckich, będącego wspólną inicjatywą Rady Naukowej SWP-W oraz Katedry Studiów Wschodnich Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. W obradach, w formule okrągłego stołu, udział wzięli w sposób bezpośredni oraz on line, naukowcy i praktycy z Polski i Białorusi, m.in. Pan Marek Rosiński Konsul Honorowy Republiki Białorusi w RP, Pan mgr Józef Bryll Prezes SWP-W, mgr Alexandr Zaharychev członek Zjednoczonej Partii Obywatelskiej i członek Rady Koordynacyjnej oraz profesorowie: Józef Tymanowski Przewodniczący Rady Naukowej SWP-W oraz Przewodniczący Rady Programowej Debaty z Uniwersytetu Warszawskiego, Andrzej Wierzbicki członek Rady Naukowej SWP-W i Kierownik Katedry Studiów Wschodnich WNPiSM UW, Włodzimierz Fehler członek Rady Naukowej SWP-W z Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego, Alicja Stępień Kuczyńska z Uniwersytetu Łódzkiego, Larysa Leschenko z Uniwersytetu Wrocławskiego, Krystyna Gomółka z Politechniki Gdańskiej oraz doktorzy: Paweł Stawarz Sekretarz Rady Naukowej SWP-W i Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Debaty z Uniwersytetu Warszawskiego, Aliaksandra Sidarava z Białoruskiego Uniwersytetu Państwowego, Aleksandra Daniluk członek Rady Naukowej SWP-W.
Po otwarciu Debaty przez Przewodniczącego Rady Naukowej SWP-W głos zabrał Prezes Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód. W dalszej części rozpoczęły się obrady. Dyskusja dotyczyła głównie stabilności systemu politycznego po ostatnich wyborach prezydenckich, przewidywanych scenariuszy rozwoju, wpływu obecnej sytuacji na Białorusi na jej pozycję międzynarodową oraz w jaki sposób Polska powinna reagować na wydarzenia mające miejsce u wschodniego sąsiada. Uczestnicy zwrócili m.in. uwagę na geopolityczną sytuację Białorusi w kontekście wydarzeń będących efektem ostatnich wyborów prezydenckich – odnieśli się do wpływu Rosji i UE na sytuację w tym państwie. Wskazali też na szanse opozycji odnośnie przejęcia władzy i zapoczątkowania demokratycznych przemian w Białorusi.
Debata dała możliwość wymiany informacji pomiędzy środowiskami: polskich i białoruskich naukowców i praktyków tak potrzebnej zarówno dla badaczy problematyki poruszonej podczas obrad jak i relacji pomiędzy społeczeństwami i władzami obu państw.
Na zakończenie Przewodniczący Rady Naukowej SWP-W oraz Prezes SWP-W wręczyli uczestnikom certyfikaty potwierdzające udział w Debacie. Obrady zamknął prof. dr hab. Józef Tymanowski podsumowując dyskusję i dziękując uczestnikom za udział w Wydarzeniu.
Dr Paweł Stawarz
Sekretarz Rady Naukowej SWP-W
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Debaty
Sprawozdanie z Międzynarodowej Debaty Naukowej
Polska i Rosja we współczesnej Europie. Co mogą/powinni zrobić Polacy i Rosjanie dla poprawy dobrosąsiedzkich relacji?
W dniu 11 grudnia 2020 r., w siedzibie Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód, odbyła się IV Międzynarodowa Debata Naukowa w ramach cyklu spotkań dotyczących problematyki państw postradzieckich będącego wspólną inicjatywą Rady Naukowej SWP-W oraz Katedry Studiów Wschodnich Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Tematem Wydarzenie była Polska i Rosja we współczesnej Europie. Co mogą/powinni zrobić Polacy i Rosjanie dla poprawy dobrosąsiedzkich relacji? Uczestnikami obrad (częściowo on line), w formule okrągłego stołu byli naukowcy i praktycy z Polski i Rosji, m.in. J.E. Siergiej Andriejew – Ambasador Federacji Rosyjskiej w Rzeczypospolitej Polskiej, Pan mgr Józef Bryll Prezes SWP-W, Pan dr Jerzy Smoliński Prezes SWP-R i Wiceprezes SWP-W, profesorowie: Józef Tymanowski Przewodniczący Rady Naukowej SWP-W oraz Przewodniczący Rady Programowej Debaty, Andrzej Wierzbicki – Kierownik Katedry Studiów Wschodnich Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, Mirosław Minkina, Rektor Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, Stanisław Bieleń z Uniwersytetu Warszawskiego, Alicja Stępień–Kuczyńska z Uniwersytetu Łódzkiego, Danuta Chmielowska z Uniwersytetu Warszawskiego, Andrzej Stelmach z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Joachim Diec z Uniwersytetu Jagiellońskiego, prof KUL dr hab. Kinga Machowicz Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, doktorzy: Paweł Stawarz Sekretarz Rady Naukowej SWP-W i Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Debaty, Dmitriy Ofitserov-Belskiy z Rosyjskiej Akademii Nauk i Artiom Barynkin z Petersburskiego Uniwersytetu Państwowego oraz mgr Aleksandr Nosowicz z Bałtyckiego Uniwersytetu Federalnego im. Immanuela Kanta.
Uczestników Debaty powitali: Prezes SWP-W, Przewodniczący Rady Naukowej SWP-W oraz Kierownik Katedry Studiów Wschodnich Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego. Po oficjalnym otwarciu Wydarzenia rozpoczęły się obrady. Wystąpienia prelegentów dotyczyły głównie roli historii we wzajemnych relacjach; instrumentów i mechanizmów inspirujących współpracę w dziedzinie nauki, kultury, edukacji i biznesu oraz możliwych działań w celu poprawy relacje politycznych.
Debata stworzyła płaszczyznę wymiany informacji pomiędzy środowiskami polskich i rosyjskich naukowców oraz praktyków, którzy podkreślali konieczność podejmowania tego typu inicjatyw, będących ich zdaniem jedną z najlepszych metod inicjowania procesu polepszania relacji między Polską i Rosją, w różnych aspektach..
Prof. dr hab. Józef Tymanowski zamykając obrady podziękował uczestnikom za udział w Debacie i zaprosił wszystkich do nadsyłania artykułów, które zostaną opublikowane w zbiorowej monografii naukowej poświęconej problematyce związanej z tematyką obrad.
Dr Paweł Stawarz
Sekretarz Rady Naukowej SWP-W Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Debaty
Sprawozdanie z Międzynarodowej Debaty Naukowej
Karabach w „tyglu” geopolitycznych uwarunkowań.
Implikacje dla bezpieczeństwa regionalnego i międzynarodowego
W dniu 26 października 2021 r., w ramach cyklu spotkań dotyczących problematyki państw postradzieckich, będącego wspólną inicjatywą Rady Naukowej SWP-W, Katedry Studiów Wschodnich Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego oraz Katedry Dyplomacji i Instytucji Międzynarodowych Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, w siedzibie Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód odbyła się V Międzynarodowa Debata Naukowa Karabach w „tyglu” geopolitycznych uwarunkowań. Implikacje dla bezpieczeństwa regionalnego i międzynarodowego. W obradach, w formule okrągłego stołu, udział wzięli naukowcy i praktycy z Polski i Azerbejdżanu, m.in. Pan Sadiq Babayev – Pierwszy Sekretarz Ambasady Republiki Azerbejdżanu w Rzeczypospolitej Polskiej, Pan mgr Józef Bryll Prezes Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód, Pan dr Fariz Ismailzade – Prorektor ds. zewnętrznych, rządowych i studenckich ADA University (Baku, Azerbejdżan), Pan prof. dr hab. Andrzej Wierzbicki Kierownik Katedry Studiów Wschodnich Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego oraz Pan dr Ilgar Niftaliyev Kierownik Katedry Historii Azerbejdżanu Okresu Radzieckiego Instytutu Historii Azerbejdżańskiej Narodowej Akademii Nauk. Pozostałymi uczestnikami byli profesorowie: Pani Danuta Chmielowska z Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego, Pani Kinga Machowicz z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Pani Alicja Stępień-Kuczyńska z Uniwersytetu Łódzkiego, Pan Włodzimierz Fehler z Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, Pani Iryna Pavlenko z Uniwersytetu Warszawskiego oraz doktorzy: Pan Paweł Stawarz Sekretarz Rady Naukowej SWP-W i Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Debaty (moderator Debaty), Pani Nargiz Akhundova członek Rady Naukowej Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód, Koordynator Centrum Studiów Azerbejdżańskich Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego (moderator Debaty), Pan Szymon Kardaś z Uniwersytetu Warszawskiego i Ośrodka Studiów Wschodnich im. Marka Karpia, Pan Jeyhun Rzayev z ADA University oraz Pani lic. Karina Leszczyńska z Uniwersytetu Warszawskiego.
Debatę otworzył Kierownik Katedry Studiów Wschodnich WNPiSM UW. Następnie swoje stanowisko odnośnie konfliktu w Karabachu zaprezentował przedstawiciel Ambasady RA w Polsce. Wprowadzenia do dyskusji w formule tzw. „okrągłego stołu” oraz przedstawienia idei cyklu seminariów, działalności Rady Naukowej SWP-W i zaproszenia do nadsyłania artykułów do planowanej publikacji dotyczącej problematyki Debaty i innych form współpracy
dokonali moderatorzy Seminarium. Wystąpienia panelistów zapoczątkował Prorektor ADA University, który odniósł się do perspektywy pokoju pomiędzy Azerbejdżanem i Armenią. Uczestnicy obrad poruszyli także m.in. kwestię: przyczyn konfliktu w Karabachu i konsekwencji dla relacji między Azerbejdżanem, a Armenią; polityki Zachodu, Turcji i Federacji Rosyjskiej względem omawianego regionu; możliwych scenariuszy rozwoju sytuacji na tym terytorium i jej konsekwencji dla bezpieczeństwa regionalnego i międzynarodowego oraz praw człowieka w konflikcie o Karabach.
Debata była okazją do zniwelowania deficytu wymiany informacji pomiędzy środowiskami: polskich i azerbejdżańskich naukowców i praktyków, dotyczących problematyki Karabachu, co podkreślili doktorzy: Szymon Kardaś oraz Jeyhun Rzayev.
Na zakończenie dr Paweł Stawarz dziękując uczestnikom za udział w Seminarium, ponowił zaproszenie do nadsyłania artykułów, które będą opublikowane w przyszłym roku w formie monografii naukowej lub numeru tematycznego czasopisma naukowego „Studia Wschodnioeuropejskie”.
Dr Paweł Stawarz
Sekretarz Rady Naukowej SWP-W
Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Debaty
